Adet Düzensizliği Nedir?
Üreme çağında, yumurtalıktan salgılanan estrojen ve progesteron hormonları rahim içi dokusunu (endometrium), döllenen yumurtanın yerleşibeleceği hale hazırlar. Döllenmenin olmaması ya da döllenmiş yumurtanın bu dokuya yerleşememesi durumunda, estrojen ve progesteron salgılanması azalır ve endometrium içinde doku kanamayla beraber atılır. Bu dökülme ve kanamaya adet kanaması (menstürasyon) adı verilir.
Normal adet kanaması, 21-35 gün arasında gerçekleşir. İki ile yedigün arasında devam eder ve miktar olarak çok olmamalıdır.
Adet kanamasının belirtilen sürelerden farklı aralıklarda olması, miktarında artış olması, aralarda lekelenme şeklinde veya daha fazla kanamalar olması ADET DÜZENSİZLİĞİ (anormal mensturasyon) olarak değerlendirilir.
Nedenler başlıca iki grup altında incelenebilir;
-Üreme sistemindeki yapısal bozukluklar
-Yumurtlama (ovulasyon) bozuklukları
Menopoz sonrası (postmenapozal) dönemdeki kanamaların, kanama nedenleri farklı olduğundan hemen değerlendirilmeleri gerekir.
- Yapısal Bozukluklar
- Yumurtlama (ovulasyon) bozukluklar.
Bu nedenle oluşan kanamalara disfonksiyonel kanamalar adı verilir. Her yaşta görülebilmelerine rağmen, ilk adetten sonraki beşyıl içinde ve son adetten önceki beş yıl içinde görülmeleri daha sıktır. Nedeni yumurtlama olmamasıdır. Yapısal bozukluklar ekarte edilerek tanı konulur.
Adet Düzensizliğinin Hangi Evresinde Doktora Gidilmelidir?
-Kanama aralıklarının seyrel olmaya başladığı durumlarda
-Kanamaların sık ve / veya çok olduğu durumlarda
-Ara kanamaların varlığında
-40 yaş üzerinde görülen düzensiz kanamalarda mutlaka doktor kontrolü gerekir.
Menopoz sonrası kanamalar ise vakit geçirilmeksizin hekim tarafından değerlendirilmelidir. Kanser olasılığı yaşla beraber ağırlık kazanmaya başlar.
Tanı konulduktan sonra tedavi planlamasına geçilir. Eğer yapısal bir bozukluk saptanırsa tedavi genellikle cerrahidir. Günümüzde sıklıkla histeroskopi (kamera ile rahim içinin gözlenmesi) kullanılır. Aynı seansta tanı ve tedavi olanağı sağlayan bir yöntemdir. Myomların varlığında, myomun yerine göre histeroskopi, laparoskopi veya açık cerrahi ile myomların çıkarılmaları veya rahim çıkarılması uygun olabilir.
Aşırı kanama durumlarında hem kanamanın kesilmesi, hem de çıkan dokuların patolojik incelenmesi için probe küretaj işlemi kullanılabilir.
Adet düzensizliklerinin yapısal nedenleri ayrıştırıldıktan sonra tıbbi tedavi uygulanabilir. En etkin tedavi estrojen-progesteron kombinasyonlarıdır.
Tıbbi tedavide kullanılan ilaçlar,
Tedavilerin başarıları, hastaların gecikme olmadan hekime başvurmalarına, tanının doğru konulmasına ve tedavinin hastaya göre bireyselleştirilmesi ile artacaktır.
Bilgilendirme amaçlıdır.
