
Tansiyon kelimesi atardamarın içindeki kan basıncını ifade etmek için kullanılmaktadır. Kanın damarlarda akabilmesi için belli bir basınç olması gerekmektedir..
Kalp kasıldığı sırada atardamarların içine doğru kanı belli bir basınçla pompalar. Bu esnada damar içindeki basınç maksimum düzeye erişir. Bu basınca tıpta sistolik basınç, halk arasında büyük tansiyon denilmektedir.
Kalbin gevşemesiyle, damar içine pompalanan kan durur. Tam bu esnada devreye damarın elastikliği girer. Önce genişlemiş olan damar, kana bir basınç uygulayarak kalbin gevşemesi anında da kan akımını sağlar. Bununla oluşan en düşük basınca da tıpta diastolik tansiyon, halk arasında da küçük tansiyon denilmektedir.
Normal tansiyon değerleri nelerdir?
Öncelikle belirtmek gerekir ki tıpta her kişinin bünyesi ayrı olarak değerlendirilir. Bu yüzden herkesin tansiyon ölçüm değerinin aynı olması beklenmemektedir. Bu sebeple bir kişide tansiyonun yükselmiş ya da düşmüş olduğundan bahsedebilmek için, herhangi bir şikayetinin ya da hastalığının olmadığı dönemde tansiyonunun zaman zaman ölçülüp değerlerinin bir kenara kaydedilmesi gereklidir.
Herkesin tansiyon değerleri ayrı olsa dahi kabul edilen genel bir tansiyon aralığı da mevcuttur. Yapılan uzun araştırmalar sonucu, yaşın artışıyla küçük değişmeler olmakla beraber büyük tansiyon için 120 ile 140, ya da Türkiye’de genel olarak anıldığı gibi 12 ile 14 arası, küçük tansiyon için 70-90 ya da 7-9 arası olması halinde tansiyona bağlı olarak bir sağlık sorunu riski doğmadığı belirlenmiştir.
Tansiyon nasıl ölçülür?
Birçok farklı alet ile evde tansiyon ölçümü yapılabilmektedir. Genel prensip hemen tüm aletlerde aynıdır. Kola sarılan ve içine hava gönderilerek basınç oluşturulan bir lastik torba (manşon), bu torbaya hava göndermek için kullanılan bir pompa ve lastik torbanın içindeki basıncı ölçen bir ölçü sistemi. Ayrıca damarda oluşacak nabız seslerini dinlemek için bir dinleme aleti (steteskop) da gereklidir.
Evde tansiyonu ölçülecek kişinin dinlenmiş ve sakin durumda olması gerekmektedir. Hızlı bir yürüyüşün ardından tansiyon ölçülmesi için bir süre dinlenmek gerekir. Rahat bir koltukta otururken, tansiyon ölçülen kolun kalp hizasında olmasına dikkat edilmelidir.
Ayrıca evde tansiyon ölçüm hizmeti alan kişinin değerleri sürekli kaydedildiği için bu ölçümlerin değerlendirilmesinde önceki veriler asıl kıstas olarak alınabilmektedir.